ETKİLEŞİM TEMELLİ TERAPİ NEDİR?

Etkileşimin kelime anlamına baktığımızda ‘birbirini karşılıklı olarak etkileme işi’ olarak tanımlanmıştır. Peki karşılıklı etkileme dediğimizde ne anlamalıyız? Bireyin çevresiyle olan iletişiminde, ilişki kurma becerisinde olumlu ya da olumsuz bir iz bırakması etkileşimi bize açıklayabilecek bir tanımdır.
Bilişsel, sosyal ve iletişim becerileri normal gelişim gösteren çocuklara göre geride kalmış çocuklar için bu becerileri geliştirmek amacıyla kullanılan yöntemlerden biri de etkileşim temelli terapi yöntemleridir. Etkileşimi temel alan terapi yöntemleri aile eğitimini amaç edinerek çocuğun dünyasına giriş sağlar. Çocuk-ebeveyn ilişkisinde etkileşim sağlamak çocuğun çevresiyle olan iletişimine ve duygusal gelişimine büyük oranda katkıda bulunur. Etkileşim ya da ilişki temelli terapi yöntemleri dediğimizde aklımıza gelen belli başlı programlar bulunmaktadır. Bunlardan bazıları;

• DIR Floortime
• ETEÇOM
• More Than Words
• It Takes Two To Talk

DIR FLOORTİME

DIR floortime modeli, çocuğun spesifik becerilerine odaklanarak onları kazandırmak yerine sosyal, duygusal ve bilişsel alanlarda gelişim sağlamayı ilke edinmiştir. DIR modeli; Gelişim(Developmental), Bireysel farklılıklar(Individual-Differences) ve İlişki temelli(Relationship- based) olmak üzere 3 yapı taşından oluşur. Floortime, bu üç önemli yapı taşı dayanağıyla çocuğun gelişim düzeyine odaklanarak bir yol kat etmeyi amaçlar.

ETEÇOM-2

Etkileşim temelli bir uygulama olan ETEÇOM, çocuk ile birincil bakıcının etkileşimini geliştirmeye ve bu gelişime dayanarak çocuğun bilişsel, sosyal-duygusal ve iletişim anlamında gelişmesini hedefler. Programda çocuğun bilişsel, sosyal-duygusal ve iletişim alanlarında belirlenmiş temel davranışları kazanması ve gelişmesi aynı zamanda ebeveyne de aktarılarak devamlılığın sağlanması amaçlanır.

MORE THAN WORDS

Hanen modeli olarak da bilinen More Than Words ebeveynlere verilen eğitim seansları sonucunda çocukla daha uzun süre etkileşimde kalabilmeyi, alıcı dil becerilerini geliştirmeyi, oyun becerilerini arttırmayı hedefleyerek çocuğa iletişimi sürdürme ve sosyal beceriler kazandırmayı amaçlayan bir programdır. Rutin aktiviteleri gerçekleştirirken çocukla nasıl etkileşim halinde olunacağını öğreterek çocuğun iletişimini ve sosyal becerilerini geliştirmeyi amaçlar.

IT TAKES TWO TO TALK

More Than Words gibi bir Hanen yaklaşımıdır. Dil gecikmesi yaşayan çocukların ebeveynlerine programda yer alan stratejiler öğretilerek dil becerilerinin geliştirilmesi ve doğal bağlamda kullanımının genellenmesi amaçlanır.

KAYNAKÇA
The Greenspan Floortime Approach, “About Floortime” (Erişim 30 Haziran 2022),
https://www.stanleygreenspan.com/resources/about-floortime
Dilgem, “Floortime” (Erişim 30 Haziran 2022), https://www.dilgem.com.tr/tr/makaleler/floortime/
Floortime İstanbul Akademi, “DIR Floortime Nedir?” (Erişim 30 Haziran 2022),
http://www.floortimeistanbul.com/dir-floortime.php
ICDL, About ICDL, (Erişim 30 Haziran 2022), https://www.icdl.com/about
The Hanen Centre, “It Takes Two to Talk® — The Hanen Program® for Parents of Children with Language Delays”, (Erişim 30 Haziran 2022), http://www.hanen.org/Programs/For-Parents/It- Takes-Two-to-Talk.aspx
The Hanen Centre, “More Than Words® — The Hanen Program® for Parents of Children on the Autism Spectrum or with Social Communication Difficulties”, (Erişim 30 Haziran 2022), http://www.hanen.org/Programs/For-Parents/More-Than-Words.aspx